پرورش مرغ تخم گذار یکی از مهمترین شاخه‌های دامپروری است که نقش حیاتی در تامین پروتئین مصرفی جامعه ایفا می‌کند. با توجه به رشد جمعیت و افزایش تقاضا برای محصولات پروتئینی، یافتن روش‌های کارآمدتر و بهداشتی‌تر برای پرورش مرغ تخم گذار اهمیت بیشتری یافته است. یکی از روش‌های نوین و کارآمد در این زمینه، استفاده از کانکس‌ها به جای قفس‌های سنتی است. در این مقاله، به بررسی کاربردهای کانکس و مزایای استفاده از آن در پرورش مرغ تخم گذار خواهیم پرداخت.
مزایای کانکس‌ها نسبت به قفس‌های سنتی
بسیاری از مرغدارانی که در فضای سنتی مشغول پرورش مرغ بوده‌اند، به تازگی پس از آشنایی با مزایای استفاده از کانکس مرغداری به جای قفس‌های سنتی به خرید کانکس برای پرورش مرغ تخم‌گذار روی آورده‌اند. البته استفاده از کانکس‌ها به عنوان پناهگاه و لانه حیوانات به مرغ محدود نمی‌شود و مدت زمانی است که برای ساخت لانه حیوانات خانگی نیز از کانکس استفاده می‌شود. به طور مثال کانکس نگهداری از سگ از آن دست از این لانه هاست.
از جلمه مزایای استفاده از کانکس به جای قفس سنتی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
عایق حرارتی
کانکس‌ها به دلیل ساختار ویژه‌ای که دارند، عایق بسیار خوبی برای گرما و سرما هستند. مواد عایق به کار رفته در دیوارها و سقف کانکس‌ها، باعث حفظ دمای داخلی در سطح مطلوب می‌شود. این ویژگی باعث می‌شود که دمای داخل کانکس در تابستان خنک و در زمستان گرم باقی بماند، که این امر به نوبه خود باعث افزایش رفاه و سلامت مرغ‌ها می‌شود. دمای مناسب برای پرورش مرغ‌ها بین 18 تا 24 درجه سانتی‌گراد است و کانکس‌ها به خوبی می‌توانند این دما را تأمین کنند.
محافظت در برابر حیوانات وحشی
کانکس‌ها به دلیل ساختار محکمی که دارند، می‌توانند مرغ‌ها را در برابر حملات حیوانات وحشی مانند روباه و شغال محافظت کنند. این امر به ویژه در مناطقی که حیوانات وحشی فراوانی دارند، بسیار حائز اهمیت است. ساختار فلزی و مقاوم کانکس‌ها، نفوذ حیوانات خطرناک به داخل آنها را دشوار می‌کند. علاوه بر این، استفاده از توری‌های مقاوم در پنجره‌ها و درب‌ها، امنیت بیشتری برای مرغ‌ها فراهم می‌کند.
جلوگیری از بیماری‌ها
کانکس‌ها به دلیل امکان کنترل بهتر شرایط بهداشتی و قرنطینه، می‌توانند از شیوع بیماری‌های مختلف در بین مرغ‌ها جلوگیری کنند. استفاده از سیستم‌های تهویه مطبوع و کنترل رطوبت، باعث کاهش تجمع میکروب‌ها و عوامل بیماری‌زا در داخل کانکس می‌شود. این امر باعث کاهش تلفات و افزایش بهره‌وری می‌شود. همچنین، امکان ضدعفونی کردن دوره‌ای داخل کانکس‌ها با مواد ضدعفونی‌کننده استاندارد، محیطی بهداشتی و سالم برای پرورش مرغ‌ها فراهم می‌کند.
فضای بیشتر و راحتی بیشتر برای مرغ‌ها
در کانکس‌ها، مرغ‌ها فضای بیشتری برای حرکت دارند و این امر می‌تواند به بهبود رفتار طبیعی و کاهش استرس آنها کمک کند. فضای بزرگتر و طراحی مناسب داخلی کانکس‌ها، شرایط بهتری برای پرورش مرغ‌ها فراهم می‌کند که منجر به افزایش تولید تخم مرغ و بهبود کیفیت آن می‌شود. رفتارهای طبیعی مانند چریدن، خراشیدن زمین و بال‌زدن در این فضاها بیشتر مشاهده می‌شود که نشان‌دهنده راحتی بیشتر مرغ‌ها است.
سهولت در تمیزکاری و نگهداری
کانکس‌ها به دلیل ساختار پیش ساخته و مواد به کار رفته در آنها، به راحتی قابل تمیز کردن و ضدعفونی هستند. این ویژگی کمک می‌کند تا محیط پرورش مرغ‌ها همیشه بهداشتی و تمیز باشد. سیستم‌های جمع‌آوری فضولات در کانکس‌ها به گونه‌ای طراحی شده‌اند که تمیزکاری را ساده‌تر و سریع‌تر می‌کند. این امر علاوه بر حفظ بهداشت، زمان و هزینه‌های نگهداری را نیز کاهش می‌دهد.
قابلیت جابجایی
یکی دیگر از مزایای کانکس‌ها، قابلیت جابجایی آنهاست. این ویژگی به پرورش‌دهندگان امکان می‌دهد تا در صورت نیاز، مکان پرورش را تغییر داده و به مناطقی با شرایط بهتر منتقل کنند. جابجایی کانکس‌ها به سادگی و با استفاده از وسایل نقلیه مناسب انجام می‌شود و نیاز به ساخت مجدد و صرف هزینه‌های بالا ندارد.
بررسی موارد فنی و اقتصادی
استفاده از کانکس‌ها برای پرورش مرغ تخم گذار از نظر فنی و اقتصادی نیز دارای مزایای قابل توجهی است. هزینه ساخت و نگهداری کانکس‌ها نسبت به ساخت و نگهداری ساختمان‌های دائمی کمتر است. همچنین، زمان ساخت و راه‌اندازی کانکس‌ها بسیار کوتاه‌تر بوده و این امر می‌تواند بهره‌وری را افزایش دهد.
از نظر فنی، کانکس‌ها می‌توانند به سیستم‌های اتوماتیک تغذیه، آبخوری و جمع‌آوری تخم مرغ مجهز شوند. این سیستم‌ها باعث کاهش نیاز به نیروی انسانی و افزایش کارایی فرآیندهای پرورش می‌شوند. علاوه بر این، استفاده از سیستم‌های مانیتورینگ و کنترل دما و رطوبت، امکان نظارت دقیق بر شرایط داخل کانکس را فراهم می‌کند.
استفاده از کانکس‌ها به جای قفس‌های سنتی در پرورش مرغ تخم گذار، به دلیل مزایای فراوانی که دارد، به یک روش محبوب و کارآمد تبدیل شده است. این روش نه تنها باعث بهبود شرایط زیستی و بهداشتی مرغ‌ها می‌شود، بلکه می‌تواند بهره‌وری و سودآوری این صنعت را نیز افزایش دهد. با توجه به این مزایا، استفاده از کانکس‌ها در آینده‌ای نزدیک به یک استاندارد در صنعت پرورش مرغ تخم گذار تبدیل خواهد شد. همچنین، تحقیقات و نوآوری‌های بیشتر در این زمینه می‌تواند به بهبود بیشتر این روش و کاهش هزینه‌های پرورش منجر شود.
